świecić

świecić
1. pot. Świecić cerami, łatami, dziurami «mieć podarte, połatane ubranie, buty»: Był wychudzony, ubrany w wysmarowaną panterkę i świecące dziurami spodnie. M. Nurowska, Czyściec.
2. pot. Świecić gołym ciałem, golizną, posp. gołym tyłkiem «pokazywać gołe ciało, być zbyt skąpo ubranym, zbytnio obnażonym»
3. Świecić komuś czymś w oczy «przechwalać się przed kimś, ostentacyjnie coś komuś pokazywać, przedstawiać siebie lub jakąś sytuację w korzystnym świetle»: Jak więc powiadał Gierek, lepiej było mieć wówczas w aktach mały, tak błahy haczyk, jak ten ze Świerklańca, niż świecić w oczy nieznośnie czystym kontem. Jedną z żelaznych zasad systemu stalinowskiego było założenie, że nie ma ludzi bez winy, a zatem człowiek z czystą kartoteką z natury rzeczy stawał się podejrzany. J. Rolicki, Gierek.
4. Świecić (przed kimś) oczami za kogoś, za coś «wysłuchiwać zarzutów, które powinny być skierowane do kogoś innego, tłumaczyć się przed kimś za kogoś; także: wstydzić się za kogoś»: Na półrocze zainkasujesz (...) ocenę „odpowiednią” ze sprawowania, a ja będę cię musiał tłumaczyć i świecić za ciebie oczami. T. Bojarska, Świtanie.
5. Świecić przykładem «postępować wzorowo, w sposób godny naśladowania»: Głównym zadaniem sztuki jest wychowywać. Dlatego artysta musi świecić przykładem. Musi być uosobieniem harmonii, ładu. KF 1/1996.
Coś świeci pustką (pustkami) zob. pustka 1.

Słownik frazeologiczny . 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • święcić — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, święcićcę, święcićci, święć, święcićcony {{/stl 8}}– poświęcić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, rel. {{/stl 8}}{{stl 7}} nadawać czemuś charakter sakralny; czynić coś świętym, wolnym od mocy złych duchów, wykonując …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • święcić — triumfy, sukcesy «odnosić szczególne sukcesy, być szczególnie docenianym, popularnym»: Polscy śpiewacy święcili ostatnio triumfy na zagranicznych scenach operowych. Kul 366/1969 …   Słownik frazeologiczny

  • świecić — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, świecićcę, świecićci, świeć {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być źródłem światła; wysyłać lub odbijać promieniowanie świetlne, światło, błyszczeć, lśnić, połyskiwać : {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • świecić — ndk VIa, świecićcę, świecićcisz, świeć, świecićcił 1. «być źródłem światła, wysyłać światło; promieniować światłem, blaskiem» Latarnia, lampa, żarówka świeci. Słońce świeci. Gwiazdy świecą. 2. «oświetlać coś (czymś); palić światło, np. lampę, dla …   Słownik języka polskiego

  • święcić — ndk VIa, święcićcę, święcićcisz, święć, święcićcił, święcićcony 1. «obchodzić jako święto; czcić jakiś dzień uroczysty; świętować» Święcić jubileusz. Święcić rocznicę zwycięstwa. Święcić dzień czyichś urodzin. ◊ Święcić czyjąś pamięć «czcić… …   Słownik języka polskiego

  • świecić oczami — {{/stl 13}}{{stl 8}}{za kogoś} {{/stl 8}}{{stl 7}} musieć przyjmować zarzuty lub usprawiedliwiać się, tłumaczyć się zamiast kogoś innego; ukrywać czyjeś przewinienie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Tuż po siódmej dyrektor pytał, gdzie jesteś, i musiałem… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • świecić się — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co świecić w zn. 1., 2.{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}oczy świecą się [zaświeciły się] {{/stl 7}}{{stl 8}}{komuś} {do kogoś, do czegoś} {{/stl 8}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • święcić tryumfy — {{/stl 13}}{{stl 7}} odnosić sukcesy, zwycięstwa, osiągać powodzenie; tryumfować : {{/stl 7}}{{stl 10}}Święcić tryumfy na kortach tenisowych. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • świecić przykładem — {{/stl 13}}{{stl 7}} stanowić wzór dla innych, zachowywać się, postępować nienagannie, wzorowo : {{/stl 7}}{{stl 10}}W szkole świecił przykładem. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • świecić pustkami — {{/stl 13}}{{stl 7}} być całkowicie pustym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Z powodu złej pogody nadmorskie pensjonaty świecą pustkami. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”